Veranderen vanuit sterktes: het waarderend onderzoek
Waarderend Onderzoek is een onderzoeksmethode gericht op organisatie en team -ontwikkeling. Waarderend Onderzoek is specifiek gericht op datgene wat weergeeft waar, in de beleving van de betrokkenen, het succes van de organisatie aan te danken is. In elke organisatie zijn er dingen die nu al goed werken. Die worden onderzocht, versterkt en er wordt op verder gebouwd. Dit kost minder energie dan tekorten weg te werken. We denken in termen van kansen en mogelijkheden, niet in termen van beperkingen. We gaan niet voorbij aan problemen, maar benaderen ze van een andere kant.
Waarderend Onderzoek gaat ervan uit dat:
· er in iedere groep of organisatie elementen zijn die goed werken;
· in sociale systemen de beleving van de situatie het meest relevant is voor de beschrijving van de werkelijkheid;
· onze beleving van de realiteit bepaald wordt door hetgeen waar we onze aandacht op richten;
· als we (met onderzoek) willen bijdragen aan de ontwikkeling van een groep op organisatie, we ons moeten richten op dat wat goed gaat.
Waarderend onderzoek is ook een ontwikkelingsmethode die er op gericht is positieve betrokkenheid te creëren, en gaat ervan uit dat:
· als we zaken, ideeën, gedachten uit het verleden meenemen naar de toekomst, dan moet dat het beste uit het verleden zijn;
· mensen zich beter in staat voelen om vooruit te gaan (naar het onbekende) als ze bekende dingen uit het verleden mee kunnen nemen;
· als we willen veranderen, we daar graag iedereen in mee willen nemen, en dat het daarom belangrijk is om onderlinge verschillen te waarderen, en ruimte te geven.
Het waarderend onderzoek is gebaseerd op vijf principes
We scheppen samen onze realiteit
Met woorden maken we samen de werkelijkheid. Met elkaar praten betekent samen een gemeenschappelijk beeld van de werkelijkheid maken. Wij scheppen samen onze realiteit. De woorden die we daarvoor gebruiken, geven richting. Een organisatie is in de eerste plaats een web van relaties. Mensen groeien en ontwikkelen door goede communicatie, samenwerking en uitwisseling.
Verhalen scheppen samenhang
Een anekdote of verhaal is concreet, beeldend, vol met actie en verbindt. Door verhalen te delen, scheppen we samenhang en verbinden we ervaring en meningen van mensen.
Alle vragen geven richting
Een vraag zet de verandering al in gang. Door vragen stellen (onderzoeken) richten we de aandacht van mensen. Een vraag kan mensen in beweging zetten om iets met nieuwe ogen te bekijken.
Gewenste toekomst geeft richting
Positieve beelden leiden tot positieve acties in het hier en nu. Ons handelen wordt in grote mate bepaald door onze percepties van de toekomst die we verwachten. Het is belangrijk om een gedetailleerd beeld te vormen van waar de verandering heen gaat.
Positieve emoties zijn belangrijk voor groei en ontwikkeling.
Dit principe zegt in navolging van de positieve psychologie dat positieve emoties essentieel zijn voor groei en ontwikkeling. Ze creëren energie en andere fysieke en minder tastbare bronnen zoals verbondenheid en plezier, die noodzakelijk zijn om de verandering vorm te geven en vol te houden.
Waarderend onderzoek als verandermethode
Het waarderend onderzoek betrekt iedereen bij de vraag wat er kan veranderen en hoe.